Cadw chi’n wybodus: Adolygiad Gwasanaeth Casglu a Throsglwyddo Meddygol Brys (EMRTS), newid gwasanaeth a’r camau nesaf

Cefndir
Ar ôl cyfnod o ymgynghori ac ymgysylltu, gwnaeth Cyd-bwyllgor Comisiynu GIG Cymru (CBC) benderfyniad y llynedd i uno canolfannau EMRTS yn y Trallwng a Chaernarfon yn un safle yng Ngogledd Cymru.  

Gwyddom fod hyn wedi peri pryder i lawer o gymunedau, yn enwedig yng Nghanolbarth a Gogledd Cymru, gan eich bod yn pryderu ynghylch pa ddarpariaeth trafnidiaeth frys fyddai ar waith yn y dyfodol, a sut y byddai'n gwasanaethu'r holl gymunedau ledled Cymru.  

Heriwyd y penderfyniad hwn yn ddiweddarach drwy Adolygiad Barnwrol, proses gyfreithiol sy'n caniatáu i lys adolygu a yw corff cyhoeddus wedi gweithredu'n gyfreithlon wrth wneud penderfyniad.  

Daeth yr adolygiad i ben yn gynharach eleni (Mehefin), a gwrthodwyd apêl hefyd ym mis Hydref, sy'n golygu bod y broses Adolygiad Barnwrol wedi dod i ben bryd hynny. 

Pam rydym yn rhannu’r diweddariad hwn
Ers i'r heriau cyfreithiol ddod i ben, rydym wedi bod yn clywed pryderon cynyddol gan gymunedau ynghylch yr hyn sy'n digwydd nesaf, yn enwedig ynghylch Argymhelliad 4 o Adolygiad EMRTS, a gynigiodd ddatblygu gwasanaeth gofal critigol gwell ar y ffordd ar gyfer ardaloedd gwledig ac anghysbell. 

Mae hwn yn amlwg yn bwnc sy'n bwysig iawn i lawer, ac mae'n ddealladwy bod cymunedau eisiau gwybod beth sy'n digwydd nesaf, a sut y cânt eu cynnwys. 

Felly, roedden ni eisiau nodi'r hyn rydyn ni'n ei glywed gan bobl, yr hyn rydyn ni'n ei ddeall sy'n digwydd nesaf, a'r hyn rydyn ni'n ei wneud i gynrychioli buddiannau pobl a chymunedau. 

Beth oedd Argymhelliad 4 yn ei olygu?
Cymeradwywyd Argymhelliad 4 gan y Cyd-bwyllgor Comisiynu ar yr un pryd â'i benderfyniad i uno canolfannau EMRTS i mewn i un safle yng Ngogledd Cymru. 

Argymhelliad 4 oedd datblygu cynnig comisiynu, cynllun ffurfiol, yn nodi sut y gellid dylunio a darparu gwasanaeth gofal gwell a/neu feirniadol pwrpasol ar y ffordd mewn ardaloedd gwledig ac anghysbell.   

Mae'r egwyddorion y cytunwyd arnynt gan y Pwyllgor yn cynnwys: 

• Mae hwn yn ymateb uniongyrchol i bryderon a godwyd yn ystod ymgysylltu â'r cyhoedd ynghylch darpariaeth iechyd brys mewn ardaloedd gwledig ac anghysbell. 

• Mae'n ychwanegol at y gwasanaeth EMRTS arbenigol iawn, nid yn ei le. 

• Ni fyddai unrhyw newidiadau'n cael eu gwneud i leoliadau canolfannau presennol nes bod y gwasanaeth pwrpasol y cyfeirir ato yn Argymhelliad 4 ar waith. 

• Byddai'r gwasanaeth yn cael ei ddarparu o ddwy ganolfan ychwanegol mewn ardaloedd gwledig, gan ddod â nifer y canolfannau sydd ar gael i EMRTS o 4 i 5. 

• Byddai lleoliad y canolfannau hyn yn cael ei fodelu i sicrhau eu bod yn y lleoliadau delfrydol i wneud y mwyaf o'u heffeithiolrwydd. 

• Bydd y Cyd-bwyllgor Comisiynu yn cytuno ar gwmpas y gwaith ac yn sefydlu Grŵp Gorchwyl a Gorffen i ddatblygu cynllun gweithredu. 

Awgrymodd y syniadau cynnar a rannwyd yn y papurau gwreiddiol y gallai hyn gynnwys cerbydau ymateb cyflym ar y ffyrdd a chanolfannau ychwanegol mewn ardaloedd gwledig.  

Beth sydd wedi bod yn digwydd
Tra bod yr Adolygiad Barnwrol a'r apêl ddilynol yn mynd rhagddynt, fe wnaeth y Pwyllgor a'r Grŵp Gorchwyl a Gorffen oedi eu gwaith ar bob argymhelliad. 

Rydym yn deall y penderfyniad hwn. Ni fyddai wedi bod yn iawn tybio canlyniad y broses gyfreithiol na pharhau i gynllunio heb wybod a fyddai'r adolygiad yn cael ei gadarnhau. 

Mae rhai pobl wedi dweud wrthym eu bod eisiau diweddariadau rheolaidd, rhagweithiol gan y rhai a oedd yn datblygu'r cynlluniau, fel eu bod yn gwybod beth oedd yn digwydd, hyd yn oed os mai dim ond i gadarnhau bod y gwaith yn dal i fod ar oedi yn ystod yr apêl y byddai. 

Rydym wedi codi hyn yn uniongyrchol gydag aelodau tîm y Cyd-bwyllgor Comisiynu, sydd bellach wedi cytuno i ddarparu cyfathrebiadau amlach a rhagweithiol. Bydd hyn yn helpu pawb i ddeall beth sy'n digwydd, pam mae penderfyniadau'n cael eu gwneud, a beth fydd y camau nesaf. 

Ein rôl
Ein rôl ni yw sicrhau bod lleisiau pobl yn cael eu clywed a bod penderfyniadau sy'n effeithio ar wasanaethau iechyd a chymdeithasol yn dryloyw ac yn atebol. Fe wnaethon ni gefnogi cymunedau i rannu eu barn yn ystod yr ymgynghoriad gwreiddiol ac rydym yn parhau i fonitro datblygiadau'n agos.  

Byddwn yn parhau i ofyn y cwestiynau sy'n bwysig i chi ac yn sicrhau bod ymrwymiadau a wnaed yn ystod y broses adolygu yn cael eu gweithredu drwy gydweithio'n agos â'r cymunedau yr effeithir arnynt. 

Rydym hefyd eisiau sicrhau bod unrhyw newidiadau'n cael eu cyfleu'n glir a bod pobl yn deall sut olwg fydd ar ddarpariaeth trafnidiaeth frys yn y dyfodol.  

Rydym wedi ymrwymo i gydweithio â'r Cyd-bwyllgor Comisiynu a'i weithgorau fel bod cymunedau'n cael eu cynnwys mewn datblygiadau gwasanaeth, yn cael gwybodaeth glir ac amserol ac yn hyderus yn nyfodol gwasanaethau trafnidiaeth brys. 

Beth sy’n digwydd nawr
Mae cyfarfod y Cyd-bwyllgor Comisiynu ar y gweill ddydd Mawrth 25 Tachwedd am 9:30yb, a fydd yn cael ei gynnal yn gyhoeddus. 

Dyma gyfarfod cyntaf y pwyllgor ers i'r Apêl Farnwrol ddod i ben. Un o'r papurau sy'n cael eu hystyried yw'r Diweddariad ar y Gwasanaeth Casglu a Throsglwyddo Meddygol Brys. Mae'r papur hwn i'w drafod yn unig; ni fydd unrhyw benderfyniadau'n cael eu gwneud yn y cyfarfod hwn. 

Rydym wedi edrych ar y papur ac, er ein bod yn croesawu'r cynnydd wrth ailgychwyn, rydym am wybod mwy am pryd y bydd y cynnig argymhelliad 4 newydd yn cael ei ddatblygu a'i gyflwyno, a sut mae hyn yn cyd-fynd â'r ymrwymiadau a'r penderfyniadau cynharach ynghylch cau canolfannau. Rydym wedi codi'r materion hyn gyda'r tîm yn y CBC a byddwn yn gwneud hynny eto gyda'r Pwyllgor yn y cyfarfod. 

Rydym hefyd wedi pwysleisio i'r tîm yn y Ganolfan Gymunedol y byddai cymunedau'n disgwyl i unrhyw wasanaeth newydd, newidiadau i wasanaethau, neu welliannau gael eu cynllunio gyda barn y gymuned wrth wraidd eu gwaith ac yn unol â chanllawiau statudol. Mae gwrando ar y safbwyntiau hyn ac ymateb iddynt yn hanfodol ar gyfer creu atebion sy'n diwallu anghenion pobl yn wirioneddol. 

Os ydych chi am wylio'r cyfarfod eich hun ar 25 Tachwedd, gallwch gofrestru drwy e-bostio [email protected]

Rydym yn parhau’n ymrwymedig i’ch cadw chi’n wybodus a sicrhau bod eich llais yn cael ei glywed.